بر اساس گزارش بانک تسویه بین المللی، بازار ارز خارجی یا فارکس بزرگترین بازار مالی جهان است که گردش مالی روزانه آن به حدود 5 تریلیون دلار می‌رسد.
بازار اسپات فارکس بخش اصلی معاملات روزانه را تشکیل می‌دهد و به عنوان رایج ترین محصول ارزی شناخته می‌شود.
بیشتر معاملات اسپات بین دو موسسه مالی یا یک شرکت و یک موسسه مالی و معمولاً با هدف پرداخت کالاها و خدمات یا برای اهداف اسپکیولیتیو انجام می‌شود.
هدف از انجام معامله اسپات، اقدام بر اساس اصول خرید و فروش ارز خارجی به قصد رسیدن به نرخ لحظه‌ای است.
با این حال، معاملات معمولا با تاخیر دو روزه انجام می‌شوند به همین دلیل طرفین قرارداد می‌توانند توافق کنند که قیمت تسویه همان نرخ فعلی ارز باشد.
این در حالی است که تاریخ معامله، تاریخی است که معامله اسپات انجام می‌شود، روزی که ارزها به صورت فیزیکی مبادله می‌شوند، «تاریخ تسویه» نامیده می‌شود.
در صنعت فارکس به این روند «T+2» گفته می‌شود که به معنای «روز معامله به اضافه دو روز» برای تکمیل تحویل فیزیکی ارزها است.
«T+2» بازگشتی به روزهایی است که معاملات از طریق تلفن یا دستگاه فکس انجام می‌شد.
اگرچه این روش امکان توافق فوری بر سر شرایط معاملاتی را فراهم کرده، اما باید گفت که تحویل فیزیکی واقعی ابزارهای مالی ممکن است چند روز طول بکشد.
اکثر معاملات اسپات در بازار ارز (به استثنای معاملات جفت ارز USD/CAD که در روز کاری بعد تسویه می‌شوند)
دو روز کاری پس از انجام معامله تسویه خواهند شد.
همچنین، تعطیلات نیز باعث تأخیر در تسویه معاملات پس از اجرا می‌شود، زیرا تاریخ تسویه باید یک روز کاری معمولی در هر دو کشوری باشد که ارزهای آنها در معاملات نقدی دخیل است.
تفاوت بین بازارهای اسپات و فیوچرز
به غیر از معاملات اسپات فارکس، سرمایه گذاران فارکس می‌توانند معاملات فیوچرز را نیز انجام دهند.
قرارداد فیوچرز ارز یک قرارداد قانونی الزام آور است که در آن دو طرف توافق می‌کنند که حجم مشخصی از یک جفت ارز را با قیمتی معین در آینده معامله کنند.
تفاوت اصلی بین بازارهای اسپات و فیوچر در زمان تحویل واقعی ارز است.
تحویل فیزیکی در یک قرارداد فیوچرز معمولاً تاریخی در آینده است در حالی که تحویل در قرارداد اسپات فارکس در زمان معامله یا اندکی پس از انجام آن است.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که اکثر فعالان بازار فیوچرز اسپکیولیتورهایی هستند که موقعیت‌های خود را قبل از تاریخ واقعی تسویه می‌بندند.
هر دو قرارداد از نظر تعیین قیمت در زمان امضای قرارداد مشابه هستند.
قیمت گذاری قراردادهای اسپات و فیوچرز
نرخ مبادله یک قرارداد نقدی بر اساس عرضه و تقاضای ارز پایه تعیین می‌شود.
عرضه و تقاضا تحت تاثیر عوامل متعددی می تواند باشد، مانند:
- نرخ بهره فعلی و آینده یک کشور
- نرخ تورم
- رشد اقتصادی
- سیاست‌های پولی و مالی
- تفاوت بین نرخ بهره داخلی و خارجی
- و…
اگر قراردادی مانند فیوچرز و فوروارد دیرتر از قرارداد اسپات تسویه شود، قیمت آنها ترکیبی از قیمت اسپات و ارزش زمانی پول، یعنی هزینه بهره تا تاریخ تسویه حساب است.
در فارکس تفاوت بین نرخ بهره داخلی و خارجی یکی از مهم‌ترین عواملی است که بر قیمت گذاری معاملات فیوچرز و فوروارد تاثیر می‌گذارد.
معامله‌گران فارکس همچنین تفاوت‌های نرخ بهره و قیمت فیوچرز را دنبال می‌کنند تا بتوانند جایگاه قیمت‌های اسپات را در آینده شناسایی کنند.
سایر بازارهای اسپات
محصولات نرخ بهره مانند اوراق قرضه و اختیار معامله (آپشن‌ها) در روز کاری بعد تسویه می‌شوند.
اگرچه کالاها را می توان در بازار اسپات نیز معامله کرد اما بیشتر معاملات کالاها برای تسویه فیوچرز است.
کالاها از طریق بورس های تنظیم شده مانند CME Group و Intercontinental Exchange معامله می‌شوند.
قراردادهای فیوچرز کالاها معمولاً تحویل داده نمی‌شوند زیرا قراردادها قبل از سررسید بسته می‌شوند و زیان یا سود به صورت نقدی تسویه خواهد شد.
گزارش عملکرد معامله‌گران (COT) توسط کمیسیون معاملات آتی کالای ایالات متحده منتشرمی‌شود.
در این روند، گزارشی از پوزیشن‌‌های فیوچرز خرید و فروش اوراق بهادار و کالاهایی که توسط معامله‌گران تجاری و غیر تجاری مبادله می‌شود، ارائه خواهد شد.
این گزارش‌ها هر جمعه در ساعت 2:30 بعد از ظهر EST منتشر می‌شود.
بازار انرژی اسپات، تولید کنندگان انرژی مازاد را با خریداران بالقوه مرتبط می‌کند.
در این صورت امکان مذاکره فوری درباره قیمت‌ها و تحویل انرژی را در عرض چند دقیقه فراهم می‌کند.
برخی از نمونه‌های بازارهای اسپات انرژی عبارتند از:
- تسهیلات انتقال عنوان (TTF) در هلند
- نقطه تعادل ملی (NBP) در بریتانیا
جمع‌بندی
بازار اسپات فارکس بیشترین گردش مالی روزانه را به خود اختصاص می‌دهد و به عنوان اصلی‌ترین محصول معاملات فارکس به حساب می‌آید.
به طور معمول ارزها، اوراق بهادار و کالاها برای تحویل فوری معامله می‌شوند.
همان طور که گفته شد این روند خلاف بازار فیوچرز است که تحویل آن برای تاریخی در آینده برنامه‌ریزی شده است.
در بازار نقدی، تسویه حساب معمولاً دو روز کاری پس از انجام معامله صورت می‌گیرد، زیرا انتقال وجه نقد از یک بانک به بانک دیگر امری زمان‌بر است.
همانطور که میدانید جفت ارز دلار آمریکا و کانادا در این زمینه استثنا است و در روز کاری بعد تسویه می‌شود.
به غیر از بازار اسپات فارکس که در خارج از بورس معامله می‌شود.
سایر بازارهای اسپات که در بورس معامله می‌شوند شامل بازار اوراق قرضه و آتی، کالاها و محصولات انرژی است.
با این حال، بیشتر کالاها در بازار فیوچرز برای تحویل در آینده معامله می‌شوند و اکثر قراردادها قبل از سررسید بسته می‌شوند در نتیجه به صورت نقدی تسویه می‌شوند.
دیدگاه شما